Współczesne zarządzanie finansami przedsiębiorstw wielooddziałowych oraz grup kapitałowych odchodzi od modelu autonomicznych "silosów płynności" na rzecz zintegrowanego podejścia skarbowego (ang. treasury). Centralizacja zarządzania gotówką nie służy jedynie celom kontrolnym, lecz stanowi narzędzie inżynierii finansowej generujące wymierną wartość dodaną poprzez trzy główne mechanizmy.
Cash pooling (zwany też zarządzaniem płynnością) to nowoczesna metoda zarządzania środkami pieniężnymi, stosowana przez grupy kapitałowe (korporacje), która polega na wirtualnym lub rzeczywistym konsolidowaniu sald wszystkich rachunków bankowych spółek należących do grupy.
Redukcja Kosztów Odsetkowych - Konsolidacja sald pozwala na automatyczną kompensację deficytów jednych spółek nadwyżkami innych, minimalizując konieczność zaciągania drogich kredytów zewnętrznych.
Maksymalizacja Zysków z Nadwyżek - Skupienie wolnych środków na jednym rachunku (Master Account) pozwala na wynegocjowanie wyższego oprocentowania dla całej, dużej puli pieniędzy.
Efektywne Zarządzanie Płynnością - Umożliwia centralnemu zarządowi (np. dyrektorowi finansowemu) pełną kontrolę i szybki wgląd w bieżącą sytuację finansową całej grupy.
Zwiększenie Siły Negocjacyjnej - Grupa występuje jako jeden, duży klient banku, co pozwala na lepsze warunki finansowe (niższe marże kredytowe, wyższe oprocentowanie depozytów, niższe opłaty bankowe).
Wsparcie Spółek-Córek - Zapewnia wewnętrzne i tańsze finansowanie dla spółek, które okresowo mają niedobory gotówki.
Cash Pooling Krajowy (Domestic Cash Pooling): Dotyczy wyłącznie spółek należących do tej samej grupy kapitałowej, które operują w jednym kraju i posiadają rachunki bankowe prowadzone w jednej walucie (zazwyczaj walucie lokalnej) w tym samym systemie prawnym.
Cash Pooling Międzynarodowy (Cross-Border/International Cash Pooling): Obejmuje spółki działające w różnych krajach i często posiadające rachunki w różnych walutach . Jest to bardziej złożony mechanizm, który wymaga uwzględnienia różnic w prawie bankowym, podatkowym, regulacjach dewizowych oraz zarządzania ryzykiem kursowym w wielu jurysdykcjach.
Rzeczywisty - polega na fizycznym, codziennym transferze wszystkich nadwyżek i niedoborów gotówki pomiędzy rachunkami spółek-córek a rachunkiem głównym (Master Account). Na koniec każdego dnia salda sub-kont są sprowadzane do zera (lub ustalonego minimum), a cała płynność jest skumulowana na koncie głównym, gdzie są obliczane odsetki. Pełna, realna konsolidacja środków pieniężnych grupy.
Ceny Transferowe (Transfer Pricing): W przypadku cash poolingu rzeczywistego, oprocentowanie sald ujemnych i dodatnich nie może odbiegać od stawek rynkowych. Ministerstwo Finansów określa ramy tzw. Safe Harbour – zastosowanie stawek spoza tego zakresu rodzi obowiązek sporządzenia pełnej dokumentacji cen transferowych (Local File / Master File).
Podatek u źródła (WHT - Withholding Tax): W strukturach transgranicznych (cross-border), odsetki wypłacane do Pool Leadera z siedzibą zagranicą mogą podlegać opodatkowaniu WHT. Kluczowa jest weryfikacja statusu Beneficial Owner (rzeczywistego beneficjenta). Jeśli Pool Leader pełni jedynie funkcję pośrednika (conduit company), organy podatkowe mogą zakwestionować prawo do zwolnienia z podatku lub zastosowania preferencyjnej stawki.
Split Payment (MPP): Specyfika polskiego systemu VAT stanowi wyzwanie techniczne. Środki zgromadzone na rachunkach VAT nie podlegają automatycznemu poolingowi w takim samym trybie jak środki bieżące. Wymaga to implementacji dedykowanych rozwiązań bankowych, np. automatycznego uwalniania środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy przed wykonaniem operacji sweep (zerowania).